ลูกผึ้งหลานเทียน

พระธาตุศรีสองรัก สร้างขึ้นเพื่อเป็นสักขีพยานในการเจรจาสงบศึก เป็นการช่วยเหลือซึ่งกันและกันระหว่างกรุงศรีอยุธยา (สมัยพระมหาจักรพรรดิ) และกรุงศรีสัตนาคนหุต (ปัจจุบันคือ เวียงจันทน์สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว) กษัตริย์ทั้งสองพระองค์ทรงครองราชสมบัติตรงกับสมัยที่พม่าเรืองอำนาจ และมีการรุกรานดินแดนต่างๆ เพื่อขยายอิทธิพล สมเด็จพระมหาจักรพรรดิและพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชจึงตกลงรวมกำลังและเจรจาสงบศึกเพื่อต่อสู้กับพม่า จึงทรงกระทำสัตยาธิษฐาน ว่าจะไม่ล่วงล้ำดินแดนของกันและกัน จะเป็นพี่เป็นน้องกัน และเพื่อเป็นหลักฐานในการนี้ จึงแสดงความบริสุทธิใจต่อกัน โดยการสร้างเจดีย์ พระธาตุศรีสองรัก เป็นที่ระลึกในการทำไมตรีต่อกัน ณ กึ่งกลางดินแดนระหว่างแม่น้ำน่านและแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นรอยต่อของทั้งสองราชอาณาจักรนั่นเอง

ตั้งนะโม 3 จบ ก่อนกล่าวคำว่า

นะคะโลเก 

เทวะโลเก

ชมพูทิเป

ตาวะติงเส

ชินนะ ธาตุโย

อรหันตา

นะมามิ

( 3 จบ )

พระธาตุศรีสองรัก รับบูชา ถวายสักการะ ด้วย ต้นผึ้ง เพื่อสื่อถึงความบริสุทธิ์ดุจน้ำผึ้งป่า ขี้ผึ้งแท้ถือเป็นของสูง จึงใช้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เคารพอย่างยิ่ง ต้นผึ้งสร้างขึ้นจากโครงไม้ไผ่ฐานจตุรัส เสียบยอดไม้ไผ่ผ่าสี่ ยึดฐานด้วยไม้ตอกและสลักไม้ไผ่ จากนั้นห่อหุ้มโครงไม้ไผ่ด้วยกาบกล้วยสด กลิ่นไผ่สดและต้นกล้วยสดเพิ่มความมีชีวิตชีวา ประดับด้วย ดอกผึ้ง ทำขึ้นจากเทียนหรือขี้ผึ้งแผ่นผสมขี้ผึ้งไขผึ้งแท้สีขาว หรือเลือกใช้อย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ ขึ้นรูปดอกผึ้งด้วย พิมพ์รูปดอกไม้ ทำจากไม้เนื้อแข็งแกะสลัก หรือใช้พิมพ์จากลูกมะละกอตามแบบโบราณที่ไม่เน้นความปราณีตก็ได้เช่นกัน ปักดอกผึ้งขนาดมาตรฐานได้ 36 ดอก เสียบยอดด้วยเทียน 1 คู่ และดอกไม้สดตรงยอดต้นผึ้ง นิยมประดับด้วยดอกไม้ขาว และเหลือง เช่น ดอกพุด ดอกมะลิ ดอกดาวเรือง ดอกกุหลาบขาว เป็นต้น ใช้บนบานให้ลูกผึ้งลูกเทียน ลูกผึ้งหลานเทียน อยู่เย็นเป็นสุข ใช้บนบานขอสิ่งที่ปรารถนา เช่น ความรัก หน้าที่การงาน ความเจ็บไข้ได้ป่วย ของหาย ขายที่ดิน เป็นต้น